HALK EĞİTİMİ

---

Halk Eğitimin Amaçları 1. Bireylere, mesleki bilgi ve beceri kazandırmak, 2. Bireylerde toplumsallaşmayı ve üretkenliği sağlayıcı davranış değişiklikleri oluşturmak, 3. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasına yardımcı olmak, 4. Toplumda okur-yazarlık oranını artırmak, 5. Toplumsal değişmeye bağlı olarak bireylerin karşılaştıkları sorunları çözmelerinde gerekli ortamı sağlamaktır. Yerel amaçlar; yerel toplulukların, yerel sorunlarını çözmelerine olanak sağlayacak ve bölgelerinde yaşamlarını sürdürmelerini kolaylaştıracak bir amaca dayanmaktadır. Unesco (1972, s. 15) tarafından alınan kararlarda, halk eğitimi etkinliklerinin aşağıdaki amaçları gerçekleştirmeye dayalı olması gerektiği vurgulanmaktadır: 1. Manevi değerlerin, bansın, uluslararası anlayışın, işbirliğinin geliştirilmesi ve uluslararası ilişkilerde zorbalığın tüm biçimlerinin ortadan kaldırılması, 2. Eğitimin, ulusal ve uluslararası düzeyde ekonomik, toplumsal ve kültürel eşitliği sağlaması, 3. Eğitimin, çevrenin korunması ve kalkınması ile kültürel kalkınmaya daha çok olanak sağlayacak duruma getirilmesi, 4. Bireylerin içinde yaşadıkları toplumun kalkınmasına katkıda bulunmalarını sağlamak için, katılımlarını etkili ve anlamlı yaparak gerekli tavırların ve becerilerin kazandırılması amaçlanmalıdır. Ülkemizde Halk Eğitimin Amaçları 1. Bireylere okuma-yazma öğretmek ve yaşam boyu eğitimlerini sağlamak, 2. Toplum üyelerinin Atatürk devrimlerine bağlı bilimsel, özgür, demokratik düşünme güçlerini geliştirici çalışmalar yapmak, 3. Toplum kalkınmasını sağlamak için, kamusal, özel ve yerel kaynakları harekete geçirerek, kalkınma projelerine bireylerin katılımını sağlamak, 4. Ulusal kültür değerlerini korumak, evrensel kültüre açık olarak geliştirmek ve yaygınlaştırmak, 5. Yerel özellikler ve gereksinimlere göre eğitim-üretim-istihdam, pazarlama ve örgütlenmeye yönelik çalışmalar yapmak, 6. Sanayinin gereksinimi olan işgücünün yetiştirilmesine yardımcı olmaya yönelik olarak çeşitli mesleklerde çalışanların hizmet içinde yetiştirilmesi için gerekli olanakları sağlamak, 7. Kırsal kesimden kente göç eden bireylerin bulunduğu topluluğa uyumunu sağlayıcı etkinlikler düzenlemek, 8. Halk sağlığının korunması, aile planlaması, sivil savunma, sağlıklı konuta kavuşmuş bir üretici, tutumlu bir tüketici toplum yaratmaya yönelik çalışmalarda bulunmak, 9. Boş zamanları sosyal ve kültürel etkinliklerle değerlendirmeye yönelik eğitim çalışmaları yapmaktır.
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim GenelMüdürlüğü 23 AĞUSTOS 1994SAYI: B.08.0.ÇYG.0.15.02.01/5015 KONU: Kurs Açılması GENELGE 1994/58 İLGİ: a) Milli Eğitim Bakanlığının 2.03.1994 tarih ve 1584 sayılı genelgesi.b) Milli Eğitim Bakanlığının 16.06.1994 tarih ve B.08.0.ÇYG.015.02.01/3805 sayılı emri.c) Başbakanlığın 14.06.1994 tarih ve B.02.0.EMB.622.61/03972 sayılı emri.d) Millî Eğitim Bakanlığının 12.08.1994 gün ve B.080.KTÖ.0.11.02.02.252-365/2829 sayılı emri.Zorunlu ilköğretimden sonra herhangi bir örgün eğitim kurumunu bitiren, terkeden, meslek sahibi olamamış kişiler ile, Türk Cumhuriyetlerinden ve Türk topluluklarından ülkemizde veya kendi ülkelerinde mesleki eğitim görmek isteyen gençleri; ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda eğiterek verimliliği arttırmak, gelirlerini iyileştirmek, işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu nitelikli meslek elemanı yetiştirmek ve aynı zamanda istihdam imkânı ve kolaylığı sağlamak amacıyla hazırlanan "İSTİHDAMI GELİŞTİRME PROJESİ" Bakanlık Makamının 12.7.1994 tarih ve 4345 sayılı Onayları ile uygulamaya konulmuştur.Buna göre;1- Proje ile yukarıda nitelikleri sıralanan hedef kitleye; Bakanlığımızca programı hazırlanıp Valiliklere gönderilen girişimcilik kursu, müstakil veya başka kurslarla birlikte verilecektir.Böylece gençlerimizin kendilerinde mevcut olan kapasitelerini tanıma, geliştirme ve uygun mesleğe yönelmelerine yardımcı olunacaktır.2- Kursları başarı ile bitirip belge alanlar Halk Bankasının kredi imkânlarından yararlanabileceklerdir.3- Projede belirtildiği gibi il ye ilçe Halk Eğitimi Merkezinde üretilen ürünlerin pazarlanması ve satışının yapılması amacı ile kooperatifler kurulacaktır. Birbirine yakın il ve ilçeler bu hususta yakın işbirliğine gireceklerdir.4- İlgi (a) genelge ile Valiliklerce açılması istenen satış mağazaları bu proje kapsamında, ele alınacaktır.5- Öncelikle Yaygın Mesleki Eğitim Projesi kapsamındaki merkezler, araç, gereç, teçhizat vb. imkânlarına göre kurs faaliyetlerini başlatacaklardır.6- Kurslarda Genel Müdürlüğümüzce hazırlanıp merkezlere gönderilen kurs programları uygulanacağı gibi; ihtiyaç halinde bölgesel olarak hazırlanacak programlar uygulanabilecektir.7- Halk Eğitimi Başkanlıkları, personel, araç, gereç vb. imkânları dahilinde kurs açılacak merkezler ve kursları belirleyerek Bakanlığımıza ön bilgi vereceklerdir.8- Kursların düzenlenmesinde, gerektiğinde özel ve resmi.kurum-kuruluşlarla işbirliği de yapılabilecektir.9- Başbakanlıktan alman İlgi (c) izinle, İlgi (b) Bakanlık emrinde belirtilen kurs türleri dışında açılması planlanan kurslarla ilgili Bakanlık izni alınacaktır.10- Kurslarda görevlendirilecek yeterli sayıda kadrolu öğretmen veya kadrolu usta öğretici bulunamadığı takdirde sınav yapılmayacak, ilgi (d) emir doğrultusunda örgün eğitim kurumlarında görevli öğretmen veya kadrolu teknik elemanlardan yararlanma yoluna gidilecek; buna rağmen öğretici ihtiyacı karşılanamaz ise kamu ve özel kurum-kuruluşlardan elemanlar görevlendirilebilecektir.Buna rağmen yeterli sayıda öğretici sağlanamadığı takdirde, branşında yüksek okul mezunu kişiler görevlendirilebilecektir. Görevlendirme idarenin takdiri doğrultusunda doğrudan yapılacak; birden fazla aday olduğu takdirde diploma başarı notu.esas alınacaktır.11- Öğretici ihtiyacı bununla da karşılanamadığı takdirde en az lise mezunu olup, Halk Eğitimi Merkezleri bünyesinde en az beş yıl başarılı biçimde görev yapmış kişiler arasından görevlendirme yapılacaktır. Daha önce üretime yönelik kurslarda, döner sermaye atölyelerinde başarılı olarak görev yapan ücretli usta öğreticiler kıdem ve öğrenim durumlarına bakılmaksızın tercihen görevlendirilebileceklerdir.Bunun dışında yapılacak görevlendirmelerde Bakanlık izni alınacaktır.Yukarıda belirtilen esaslar doğrultusunda "İstihdamı Geliştirme Projesi"ninuygulanmasında, her derecedeki görevlilerin gerekli titizliği göstermesini önemle rica ederim. Bener CORDAN Bakan a.Müsteşar T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 21 EYLÜL 1994 SAYI : B.08.0.ÇYG.0.15.02.01/ 5541 KONU: Kurs Açma ve Ücretli Usta Öğretici Görevlendirme GENELGE1994/62 İLGİ: a) Başbakanlığın 4.02.1994 gün ve B.02.0.PPG.0. 12-383-2229 (1994/4) sayılı Genelgesi.b) Başbakanlığın 2.5.1994 gün ve B.02.0.PPG.0.1 2-383-7 1 66 (1994/18) sayılı Genelgesi.c) Milli Eğitim Bakanlığının 9.11994 gün ve B.08.0.ÇYG.0.15.02.0 (1994/33) sayılı Genelgesi.d) Başbakanlığın 14.6.1994 tarih ve B.02.0.EMB.622.61/03672 sayılı emri.Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı taşra birimleri olan Halk Eğitimi Merkezlerince düzenlenen mesleki ve sosyal-kültürel amaçlı kurslar, Başbakanlığın ilgi (a) ve (b) genelgelerinin hükümleri gereğince 18 Mayıs 1994 tarihimin itibaren kapatılmış, kurslarda görevli ücretli usta öğreticilerin görevlerine İlgi (c) genelge ile son verilmişti.Ülkemizdeki bütün hizmet alanlarında uygulamaya konulan tasarruf önlemlerinin, Halk Eğitimi Merkezlerince yürütülen özellikle gelir getirici, istihdam kolaylığı sağlayıcı, iliracat bağlantılı, üretime yönelik faaliyetleri olumsuz yönde etkilediği görülerek, Başbakanlıktan alınan İlgi (d) izin ile bu özellikteki kursların sürdürülmesi sağlanmıştır.Bu uygulamalar dikkate alınarak; 1994-1995 öğretim yılında Halk Eğitimi Merkezleri bünyesinde mesleki ve sosyal-kültüre! kursların açılması ve bu kurslarda ücretli usta öğretici görevlendirilmesi ile ilgili esaslar da yeniden belirlenmiştir.Buna göre;1- Merkezler bünyesinde gelir getirici, istihdam kolaylığı sağlayıcı, üretime yönelik, ihracat bağlantılı kurslar ile okuma-yazma kurslarının düzenlenmesine öncelik verilecektir.2- Kursların düzenlenmesi ile ilgili olarak kapsamlı bir alan araştırması yapılacak, bu çalışmalar yılın 12 ayında sürdürülecektir. Çevrenin eğitim ihtiyaçları bu çalışmalara göre yönlendirilecektir.3- Yaygın eğitimin tüm vatandaşlarımıza en iyi şekilde tanıtılması ve katılımın arttırılması için, mevcut imkânlar kullanılarak en uzak yerleşim birimlerine, hatta her vatandaşımıza ulaşılabilmesi yolunda gerekli tedbirler alınacaktır. Bu çalışmalarda; yüz yüze bilgilendirme, toplu bilgilendirme, kitle iletişim araçları yoluyla bilgilendirme: yöntemlerinden çevreye uygun olanları seçilerek kurslara katılımın teşvik edilmesi sağlanacaktır.4- Gerek mülki amirlerce, gerekse Millî Eğitim Müdürlükleri veya Teftiş Kurulu Başkanlıklarınca çeşitli zamanlarda yapılan ve özellikle yerel yöneticiler, okul ve kurum yöneticileri ile öğretmenlerin katıldıkları toplantılara il Halk Eğitimi Başkanı veya Halk Eğitimi Merkezi Müdürleri de mutlaka katılacak, gerekli bilgilendirme ve işbirliği esaslarının geliştirilmesi temin edilecektir,5- Yaygın eğitimi, kursları, kursların özelliklerini, katılım şartlarını, kişilere-sağlayacağı avantajları, kursların düzenlenme zamanlarını, üretim ve istihdam imkanlarını vb. bilgilerini içeren tanıtıcı özellikte kitapçık,-broşür, teksir vb. kaynaklar hazırlanarak tüm ailelere hatta tüm vatandaşlarımıza ulaştırılması yönünde çalışmalar yapılacaktır.6- Aşılacak mesleki ve sosyal kültürel amaçlı kurslarda öncelikle merkezde görevli öğretmen ve kadrolu usta öğreticiler ile diğer örgün eğitim kurumlarındaki ihtiyaç fazlası durumunda olan öğretmen veya teknik elemanların görevlendirilmesi sağlanacaktır. Mevcut öğretmen ve kadrolu usta öğretici sayısı ihtiyacı karşılayamadığı takdirde, 1993-1994 öğretim 'döneminde yapılan ücretli usta öğretici sınavlarını kazanıp haşarıyla görev yapanlar ile sınavı kazandıkları halde çalışma imkanı elde edemeyenler idarenin takdiri doğrultusunda sınavsız olarak görevlendirilebileceklerdir.Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim. Nevzat AYAZ Milli Eğitim Bakanı
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 23 EYLÜL 1994 SAYI: B.08.0.ÇYG.0.15.02.01/5626 KONU : Vakıflarca açılan kurslar GENELGE 1994/ 6 3 İLGİ: a) Anayasamızın 42. maddesi.b) 430 Sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu.c) 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu.Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı taşra birimleri olan Halk Eğitimi Merkezleri bünyesinde her yaş ve eğitim düzeyindeki vatandaşlarımıza, onların ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda mesleki ve sosyal-kültürel amaçlı kurslar düzenlenmektedir.Yer ve zamana bağlı olmaksızın her fırsatta düzenlenebilen bu faaliyetler doğrudan Halk Eğitimi Merkezlerince planlanıp uygulandığı gibi ihtiyaç halinde diğer özel ve kamu kurum-kuruluşlarıyla işbirliği halinde de düzenlenebilmektedir.Anayasamızın 42. maddesi, ilgi (b) kanun ile 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 17. ve 47. maddelerine göre her türlü eğitim faaliyetlerinin Milli Eğitim Bakanlığının denetim, gözetim ve koordinesi ile yürütülebileceği hükme bağlanmıştır.Buna rağmen Bakanlığımıza ulaşan bilgilerden, birçok i! ve ilçe merkezinde çeşitli amaçlara yönelik çalışmalar yapan bazı vakıflar ile belediyelerin, Bakanlığımızla herhangi bir protokol düzenlemeden çok sayıda yaygın mesleki ve sosyal kültürel nitelikli kurslar düzenledikleri, mezuniyet ya da kurs bitirme belgesi verdikleri, kurs ücreti, bağış vb. isimler altında büyük gelir temin ettikleri öğrenilmiştir.Bakanlığımızın bilgi ve denetimi dışında çeşitli vakıflarca kurs adı altında usulsüz olarak düzenlenen faaliyetler vb verilen belgelerin herhangi bir geçerliliği olamayacağı gibi, "eğitim" adı altında denetim ve gözetimden tamamen uzak bir şekilde yürütülen bu tür çalışmaların birtakım olumsuz sonuçlar da doğurabileceği bilinmektedir.Bu nedenle; vatandaşlarımıza, çeşitli yaygın mesleki ve sosyal kültürel kurslar yoluyla destek sağlamak isteyen söz konusu vakıf ve belediyelerin bu faaliyetlerini yürütebilmeleri ancak İl Milli Eğitim Müdürlükleri ile önceden yapacakları bir "işbirliği protokolü" çerçevesinde mümkün olabilecektir.Eğitimin niteliği ve ülke menfaatleri açısından da son derece önem taşıyan konu önlemlerin alınmasını rica ederim. Nevzat AYAZ Bakan
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 03 EYLÜL 1996 SAYI: B.08.0.ÇYG.0.15.02.01/4331 KONU: Halk Eğitimi Faaliyetleri GENELGE 1996/ 60 İLGİ: a) Milli Eğitim Bakanlığının 1993/48 sayılı genelgesi.b) Milli Eğitim Bakanlığının 1993/54 sayılı genelgesi.c) Milli Eğitim Bakanlığının 1994/62 sayılı genelgesi.d) Milli Eğitim Bakanlığının 8 Şubat 1994 tarih ve 1445 sayılı Türk Halk Oyunları Yöre Oyunları Öğreticisi Yetiştirme Kursu Yönergesi.e) Milli Eğitim Bakanlığının 7 Şubat 1995 tarih ve 700 sayılı Türk Halk Oyunları Yöre Oyunları öğreticisi Yetiştirme Kursu Değişiklik Yönergesi.f) 6 Kasım 1986 tarih ve 19273 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Meslek Kursları Yönetmeliği.Teknolojik gelişmelerin; toplumların ekonomik, toplumsal, kültürel ve politik yapılarında çok yönlü bir değişmeye yol açtığı ve~ bu durumun, hemen her ülkede toplum yaşamını derinden etkilediği bilinmekte ve gözlenmektedir.Bilgi toplumu yönündeki bu hızlı değişim; Türk milli eğitimini kalite ve verimliliğe zorlayan etkiler yaratmakta, kendi insan gücü, eğitim, üretim, tüketim anlayışını da beraberinde getirmekte, bireyin ve toplumun değişimlere hazırlanması ve uyumlarının sağlanması için önlem alınmasını kaçınılmaz kılmaktadır.ihtiyaç duyulan her alan, fırsat ve seviyede sürekli olarak düzenlenebilen yaygın eğitim; uluslararası ekonomik, sosyal ve siyasal ilişkilerin gelişmesi, bilim ve teknolojideki yenilikler, iletişim imkanlarının artması, bilgi toplumu çağma girme eğilimleri, mesleklerin yapısındaki hızlı değişmeler, işgücü piyasasının ani isteklerinin ortaya çıkması, toplumun moral değerlerinin yükseltilmesi gibi nedenlerle,günümüzde öncelikli ve ağırlıklı bir eğitim tarzı olarak daha fazla önem kazanmaya başlamıştır.VII. Beş Yıllık Kalkınma Planında da "örgün ve yaygın eğitim sisteminin nitelik ve niceliğinin geliştirilerek ekonomik büyüme ve sosyal gelişmenin en önemli unsurlarından olan insan gücünün yetiştirilmesi temel ilkedir." ifadesine yer verilmiş, aynı şekilde 54. TC. hükümeti programında "yaygın eğitimin günün şartlarına göre yeniden düzenleneceği" belirtilmiştir.Bakanlığımıza bağlı yaygın eğitim kurum ve kuruluşları ihtiyaç duyulan eğitim faaliyetlerini gerçekleştirmek için büyük gayret göstermekte ve bu çalışmaların önemli bir kısmı halk eğitimi merkezlerince yürütülmeye çalışılmaktadır.Ülkemizdeki yaygın eğitim faaliyetlerinin en büyük sunucusu olan ve en geniş teşkilat ağına sahip halk eğitimi merkezlerinin büyük çoğunluğunda, diğer kurum ve kuruluşlara örnek teşkil edecek çalışmalar sergilendiği, çok sayıda vatandaşımıza eğitim içerisinde üretim imkanı sağlandığı, birey ve toplumun eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesinde bilimsel yöntemlerin uygulandığı, işgücü piyasası başta olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlarla sağlıklı bir işbirliği oluşturulduğu, milli kültür varlıklarımızın araştırılması, yaşatılması, sevdirilmesi ve toplumun moral değerlerinin yükseltilmesi yönünde çok yönlü çalışmalar gerçekleştirildiği bilinmekte ve gözlenmektedir.Bu örnek faaliyetlerin yanı sıra başta bazı büyük illerimizdeki halk eğitimi merkezleri olmak üzere bir kısım merkezlerde aynı ehemmiyetin gösterilmediği ve her yıl aynı tür ve sayıdaki faaliyetlerle yetinildiği görülmekte ve izlenmektedir.Bakanlığımızca yapılan tesbit ve değerlendirmelerden:a) Çok çeşitli türde mesleki ve sosyal kültürel amaçlı kurs düzenleyebilme yetki ve imkanına sahip olunmasına rağmen halk eğitimi merkezlerinin düzenlemiş olduğu ülke genelindeki kursların % 87'sinin 14 çeşit kurs dalında gerçekleştiği ve bu kursları tamamlayanların yaklaşık % 88'inin bayanlardan oluştuğu, giyim, makina ve el nakısı, el sanatları kurslarına katılanların ise toplam katılımcı sayısının % 66'sını teşkil ettiği,b) Bir öğretim yılı süresince ülke düzeyinde düzenlenen kurs türü sayısının yaklaşık 100 civarında seyrettiği, halk eğitimi yöneticilerinin belli kurslara şartlandıkları ve bunları sürekli tekrar etme alışkanlığı içerisinde bulundukları,c) Gerçekleştirilen kursların tamamına yakınının boş zamanları değerlendirme, aile bütçesine katkı amacına yönelik "beceri geliştirme" yani "ev ekonomisi" dalında yoğunlaştığı, işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu "meslek kazandırma" kursları ile milli birlik, bütünlük ve dayanışma duygularını geliştirecek, moral değerlerini yükseltecek "sosyal-kültürel" kurs ve etkinliklere bazı merkezlerde yeterince yer verilmediği,d) Eğitim ihtiyaçlarını belirleme çalışmalarının (alan çalışmaları) amaca uygun yapılmadığı ya da hiç yapılmadığı, sürekli olarak "doğrudan belirleme" yöntemine başvurulduğu ve bu çalışmaların da tamamen kırsal kesim, kenar semt ve eğitim düzeyi düşük kişilere, yönelik gerçekleştirildiği, esnaf, sanatkar, çiftçi, sanayici, serbest meslek sahibi, özel sektör ve kamuda çalışanlar, orta ve üst kademe yöneticileri, orta öğrenim gençliği, üniversite gençliği, lise ve üniversite mezunları, emekliler, engelliler vb. kesimlere yönelik ihtiyaç belirleme çalışmalarının gereğince yapılmadığı,e) Düzenlenecek kursların tür ve sayısının; birey ve toplumun ihtiyaçlarına göre değil Bakanlıkça gönderilen kurs araç gereç ve donatım malzemelerinin tür ve sayısı ile bütçenin miktarına göre belirlendiği, diğer kurum ve kuruluşların imkanlarından yararlanabilme, kaynak araştırması yapma, yerel imkanları harekete geçirme gibi bir çalışma gösterilmediği,f) Uygulanan program ile eğitime katılanların ihtiyaçları arasında çoğu kez yeterli bir ilişki kurulamadığı, kursiyerlerin beklentilerinin eğitim programlarına yansıtılmadığı, program geliştirmeden sorumlu halk eğitimi merkezi müdür yardımcılarının konuya yetersiz kaldıkları, Bakanlıkça hazırlanıp gönderilen kurs programlarının; kişilerin ilgi, istek ve taleplerine bakılmaksızın uyarlama yapılmadan olduğu gibi uygulandığı,g) illerde halk eğitimi başkanlığı görevini yürüten müdür yardımcısı ya da şube müdürlerinin çok sık değiştiği, aynı kişiye hem halk eğitimi başkanlığı hem de halk eğitimi faaliyetleriyle bağdaşmayan inşaat, bütçe, donatım, personel atama vb. görevlerin de verildiği,h) Bazı ilçe Milli Eğitim Müdürlerinin konuya tamamen örgün eğitim anlayışıyla yaklaştıkları ve bölgelerindeki yaygın eğitim faaliyetlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması çalışmalarına gerekli önemi göstermedikleri,anlaşılmıştır. Bundan böyle:1) Öncelikli hedef kitle; okur-yazar olmayanlar, kırsal kesim, kenar semt, gecekonduda yaşayanlar ve 14 - 44 yaş arasındaki çalışabilir nüfus olmakla birlikte, yaygın eğitim faaliyetlerinin; esnaf, çiftçi, sanatkar, serbest meslek sahibi, sanayici, özel sektör ve kamuda çalışanlar, orta ve üst kademe yöneticileri, orta öğrenim gençliği, üniversite gençliği, lise ve üniversite mezunları, emekliler, engelliler vb. kesimleri de kapsayacak şekilde planlanıp uygulanacaktır.2. Boş zamanları değerlendirme, aile ekonomisine katkı sağlama amacına yönelik beceri geliştirici kurslar ihtiyaç duyulan yerlerde açılmaya devam edilecek ancak, kişilere istihdam imkan ve kolaylığı sağlayacak, iş kurma ve iş bulmalarını destekleyecek, işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu meslek elemanlarının yetiştirilmesini temin edecek "meslek kazandırma" kurslarına öncelik ve ağırlık verilecektir.Meslek kazandırma kurslarının eğitim programları işgücü piyasası ile iş ve işçi Bulma Kurumu Müdürlüklerindeki taleplere göre hazırlanıp uygulanacaktır.3. Kurslardaki teorik ve pratik eğitimin tamamı halk eğitimi merkezlerinde yürütüldüğü gibi işbirliğinin şekil ve amacına bağlı olmak kaydıyla, pratik eğitimin tamamı diğer özel ve resmi kurum ve kuruluşların atölye, eğitim merkezi vb. ortamlarında yürütülebilecektir. Özellikle işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanların yetiştirilmesine yönelik düzenlenecek kursların pratik.eğitimlerinin alanla ilgili resmi veya özel işyerlerinde yapılması hususunda gayret gösterilecektir.4. Eğitim ihtiyaçlarını belirleme (alan araştırması) çalışmalarında sürekli olarak "doğrudan belirleme" yöntemine başvurma alışkanlığından vazgeçilecek; "toplantı yöntemi", "mülakat yöntemi", "anket yöntemi", "test yöntemi" vb. bilimsel yöntemler etkin bir şekilde uygulanacak ve tüm kesimlere ulaşabilecek bir alan çalışması anlayışı geliştirilecektir.5. Halk eğitimi kursları; tüm araç, gereç, personel, bina vb. imkanların merkezlercesağlandığı "normal kurslar" şeklinde düzenlendiği gibi diğer resmi ve özel kurum-kuruluşlarla işbirliği yapılmak suretiyle' "işbirliği halinde açılan kurslar", merkezlerdekidöner sermaye işletmesi bünyesinde "döner sermaye işletmesine bağlı kurslar" ve lgi (f) yönetmelik kapsamında açılan "meslek kursları" statüsünde düzenlenebilecek kursların açılmasıyla ilgili alınacak onayda kursun hangi şekilde açıldığı açık olarak belirtilecektir.6. Diğer kurum ve kuruluşlarca ülke düzeyinde düzenlenenler de dahil olmak üzere yaygın eğitim amaçlı gerçekleştirilen faaliyet türü sayısı sınırsız olduğundan, her yıl aynı kursları düzenleme şartlanmışlığı ve kolaylığından vazgeçilecek, günün gelişen ihtiyaçları da dikkate alınmak suretiyle değişik tür ve alanlarda kurslar açılması sağlanacaktır.7. Diğer kurum ve kuruluşlarla Bakanlık düzeyinde işbirliği protokolleri hazırlandığı gibi yerel düzeyde de protokoller hazırlanıp uygulanabilecektir. Ancak halk eğitimi merkezi müdürleri tarafından imzalanan protokoller mülki amirin onayı ile geçerlilik kazanacaktır. Ayrıca kurs bitirme belgelen ve gerektiğinde ortaklaşa tanzim edilebilecektir.8. İllerdeki il özel idare Halıcılık Birliği, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, Köye Hizmet Götürme Birliği vb. kuruluşlar işbirliğinde düzenlenen eğitim amaçlı faaliyetlerde kursiyer kayıt kabul, program hazırlama, devam takip, rehberlik ve denetim, belge tanzimi, usta öğretici belirlemesi ve görevlendirmesi halk eğitimi yöneticilerince yürütülecek, eğitim ve öğretimle ilgili olan bu esas görevler, söz konusu kuruluşların yönetici ve görevlilerine devredilmeyecektir. Birlikte hazırlanan bir işbirliği protokolü çerçevesinde yürütülecek bu; çalışmalarda tarafların yükümlülükleri açık olarak belirtilecektir.9. Diğer kurum ve kuruluşların eğitim-öğretim niteliği taşımayan faaliyetlerine halk eğitimi merkezlerinden kesinlikle "usta öğretici görevlendirmesi yapılmayacaktır. Örneğin: bekçi, şoför, sekreter, bakıcı, çamaşırcı, kaloriferci, atölye ustası gibi."10. Kursiyer kayıt kabul işlemleri yılın 12 ayında devam edecek, sürekli ulaşabilme imkanı bulunamayan uzak yerleşim birimlerindeki vatandaşlarımızın kurs taleplerinin; o bölgedeki Bakanlığımıza bağlı, okul ve kurum yöneticileri, yerel yöneticiler ile diğer resmi kurum ve kuruluş yetkililerince de alınabilmesi hususunda "geçici, kursiyer aday kaydı" sistemi geliştirilecek, diğer kurum-kuruluş yöneticilerince alınan geçici aday kayıt formlarının merkezlere ulaştırılmasından sonra, merkezler tarafından söz konusu bölgelerde planlama, değerlendirme ve uygulama çalışmaları gerçekleştirilecektir.11. Yeni değişim ve gelişimin ortaya çıkardığı "girişimcilik", "tüketici eğitimi", "doğal hayatı koruma, "teknoloji kullanımı", "verimlilik", "uyuşturucuyla mücadele", "trafik" vb. güncel konularda öncelikle halk eğitimi yöneticileri olmak üzere öğretmen, usta öğretici ve kursiyerlerin bilgilendirilmeleri ve bu alandaki bilgilerin kursiyerlere yansıtılması yönündeki çalışmalara ilgili kurum ve kuruluşlardaki uzman elemanların bilgi ve tecrübelerinden yararlanabilme yoluna gidilecektir.Merkezdeki yönetici ve diğer personelin hizmetiçi eğitimleri ihtiyaç ve gelişimlere göre il düzeyinde planlanıp uygulanabilecek ve bu işlemler yıl içerisinde periyodik olarak sürdürülecektir.12. Merkezlerdeki şartların ve kapasitenin uygun olması ve daha önce kurslara hiç katılmamış en az 10 kişilik katılımın tamamlanması (her kurs dalı için ayrı) kaydıyla geçmiş" fonemlerde herhangi bir halk eğitim" kursuna devam edip belge almış olanlar, aynı programa kendi istekleriyle "izleyici" olarak tekrar devam edebilecek ancak bu kişilere yeniden kurs bitirme belgesi verilmeyecektir.Aynı şekilde merkezlerin bünyesindeki sipariş atölyelerinde ya da 'üretime yönelik faaliyetlerde eğitime katılan kursiyerler, aynı amaçla eğitime daha sonraki yıllarda da devam edebilecek, bu durumda olanlara "pratik eğitime" kendi istekleriyle yeniden katıldıklarına dair eğitim süresinin de belirtildiği bir resmi yazı verilecek ya da bu ibare daha önce almış oldukları kurs belgesinin arkasına yazılıp merkez müdürlüğünce onaylanabilecektir.13. Her yörede, unutulmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatlarımızın araştırılması, yaşatılması, yaygınlaştırılması ve yeni nesillere öğretilmesi yönündeki çalışmalara özel önem verilecek, bu sanatların öğretiminde kursiyer bulunamadığı takdirde el sanatları branşındaki öğretmen ya da ücretli usta öğreticilerin eğitilmeleri ve bunların monitör olarak yetiştirilmeleri mutlaka sağlanacaktır.14. Halkımızın ortak duyguları taşıması itibariyle milletin özelliğini oluşturan unsurlar arasında yer alan Türk Halk Oyunları, Türk Halk Müziği, Türk Sanat Müziği ve enstrüman öğretimi çalışmalarına zorunlu olarak yer verilecek, her merkez bünyesinde en az bir sanat topluluğu oluşturulacak ve bu çalışmalar "kurs" şeklinde yürütüldüğü gibi "eğitsel kol" şeklinde de yürütülebilecektir.Bakanlığımıza bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarıyla, diğer Bakanlık, kurum ve kuruluşların bu alandaki çalışmaları mümkün olduğunca desteklenecektir.15. Bakanlığımıza bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumları bünyesinde "MEB Türk Halk Oyunları Yöre Oyunları öğreticisi Yetiştirme Kursu Sertifikası"na sahip olmayan kişilerin çalıştırılmaması yönünde gerekli tedbirler alınacak ve bu alandaki işlemler ilgi (d ve e) yönergeler hükümleri çerçevesinde yürütülecektir.16. Türk Halk Oyunları kurslarının uygulamalı eğitimi "müzikli uygulama" ve "müziksiz uygulama" şeklinde iki bölümde yürütülecek, müzikli uygulama kısmı yörede usta ve sanatkarlığı kabul görmüş müzisyenler (usta öğreticiler) eşliğinde yürütülebilecektir.17. Halk eğitimi merkezlerinde "kadrolu" ve "ücretli" öğretici görevlendirmenin yanı sıra, öğreticilik yapma şartlarına haiz gönüllü kişilerin bilgi ve tecrübelerinden ücretsiz olarak yararlanabilme imkanı verecek "gönüllü öğretici", sistemi de geliştirilip uygulanacaktır. 18. Yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde sergi, fuar vb. etkinlikler düzenlenmesi yönünde çalışmalar yapılacak ve katılımın artırılması yönünde gayret gösterilecektir, ilinde, ulusal ya da bölgesel düzeyde fuar düzenlemek isteyen halk eğitimi başkanlıkları; katılım şartları vb. hususları en az üç ay önceden tüm illere bildirecek, herhangi bir aksaklığa sebebiyet verilmemesi için gerekli önlemleri alacaklardır.19. Merkezlerde görevli yönetici, öğretmen ve usta öğreticilerin bilgi ve görgülerini artırmak, geliştirmek, alandaki gelişmelerden haberdar etmek amacıyla diğer il ve ilçelerde örnek çalışma yapan halk eğitimi merkezleri ile diğer kurum ve kuruluşların çalışmalarının yerinde izlenmesi ve gözlenmesi faaliyetlerine de önem verilecek, özellikle ulusal ve bölgesel düzeyde profesyonel olarak düzenlenen sergi, fuar vb. etkinliklere en az bir elemanın gönderilebilmesi yönünde gayret gösterilecektir.20. Halk eğitimi merkezlerindeki müdür yardımcılarının görev dağılımları yönetmeliğe uygun yapılacak, sorumlulukları açık olarak belirtilecek ve görevin etkin bir şekilde yerine getirilmesi sağlanacaktır. Merkezle ilgili faaliyetlerin bütününden, tüm müdür yardımcıları ve rehber öğretmenler mutlaka haberdar edilecek ve bu kişilerin de sorumluluk paylaşmak yönünde organize bir çalışma anlayışı geliştirilecektir.21. Eğitim süreci içerisinde önemli sayıda vatandaşımıza istihdam imkanı da sağlaya özel halı-kilim üreticisi ve ihracatçısı firmalar işbirliğindeki "halı-kilim dokumacılığı v onarımı" kurslarının; kalkınmada öncelikli yörelerimizde ağırlıklı olmak üzere imkanları elverişli olduğu tüm bölgelerimizde yaygınlaştırılması sağlanacak, aynı şekilde Sümer Halı A.Ş. işbirliğindeki faaliyetler de desteklenecektir. Bunun yanı sıra "istihdamı Geliştirme Projesi", "Eğitici Anne (Çocuk Bakicisi) Yetiştirme Projesi "Hasta ve Yaşlı Bakımı" "Refakatçi Yetiştirme Projesi", "Anne Çocuk Eğitimi projesi", "Yetişkin Okur-Yazarlık Projesi", "Sektörler arası Gönüllü Eğitimi Projesi" etkin bir şekilde yürütülecektir.22. İl Milli Eğitim Müdürlükleri bünyesindeki yöneticiler arasındaki çok sık görev değişikliği verimi azalttığından, çok önemli ve geçeri! bir mazeret olmadığı müddetçe, halk eğitimi başkanlığı görevini yürüten müdür yardımcısı ya da şube müdürlerinin görevlerinde değişikliğe gidilmeyecek, ayrıca halk eğitimi faaliyetleriyle yakın ilgisi olmayan inşaat, bütçe, donatım, istatistik, personel atama gibi görevlerden ziyade daha ilgili bölümler olan; hizmetiçi eğitim, kültür, spor ve izcilik, basın ve halkla ilişkiler gibi yakın görevlerin verilmesi daha verimli olacağından buna göre hareket edilecektir. Aynı şekilde çıraklık faaliyetlerinin yoğun olduğu illerde de halk eğitimi ve çıraklık eğitimi faaliyetlerinin ayrı kişiler tarafından yürütülmesi uygun ve yararlı olacaktır.23. ilçe milli eğitim müdürleri, bölgelerindeki halk eğitimi faaliyetlerinin en uzak yerleşim birimlerine kadar ulaştırılması yönünde gayret gösterecek, ilçedeki ilgili diğer kurum ve kuruluşların imkanlarından yararlanması yönünde işbirliği geliştirecek, özellikle alan araştırması çalışmalarının etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlayacaklardır.24. Kursların yürütülmesinde, çevredeki üniversite ve yüksek okullarda görevli öğretim üyesi, öğretim görevlisi ve uzman elemanlardan da yararlanılması yönünde azami gayret gösterilecek, akademik bilgi ve tecrübelerin merkezlerde görevli yönetici, öğretmen, usta öğretici ve kursiyerlere yansıtılması için tüm imkanlar değerlendirilecektir.İhtiyaç halinde; Üniversitelerin eğitim fakültelerinden mezun kişiler, halk eğitimi merkezleri bünyesinde kendi alanlarında ücretli usta öğretici olarak görevlendirilebilecek, ihtiyaç sayısından fazla başvuru olduğunda alınacak kişi yada kişiler, halk eğitimi yöneticilerinin takdiri doğrultusunda "ön değerlendirme" veya "sınavla" belirlenecektir.Diğer ücretli usta öğretici görevlendirilmesi ilgi (a, b ve c) genelgeler çerçevesinde yürütülecektir. Bakanlık düzeyinde hazırlanan protokol veya projelerde usta öğretici görevlendirilmeleri ile ilgili, özel kararlar alınıp uygulanabilecektir.25. Eğitimin ücretsiz sunulması, devletin temel görevleri arasında olduğundan, zorunlu hallerde kursiyerlerden alınacak katkı payı kişileri caydırıcı miktarda olmayacak, imkanları ölçüsünde eğitime devam eden yardıma muhtaç kişilere de bu katkılardan destek sağlanacaktır.26. Bakanlıkça gönderilen eğitim araç gereç ve malzemeler amacına uygun olarak, kullanılacak, atıl durumdaki araç ve gereçler ihtiyacı olan diğer merkezlereverilecektir. Makine, araç gereç, teçhizat vb. kaynakları kullanmayıp hakkında gerekli işlem yapılacaktır.Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim. Prof.Dr. Mehmet SAĞLAM Milli Eğitim Bakanı
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANILIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 17 EYLÜL 1999 SAYI :B.08.0.ÇYG.15.02.01/4122 KONU: Halk Eğitimi Faaliyetleri GENELGE 1999/82 Bilim ve teknolojideki gelişmeler ile toplumsal yapımızdaki sürekli değişmeler, işgücü piyasasının ani isteklerinin ortaya çıkması, yeni meslek alanlarının doğması, bazı mesleklerin önemini yitirmesi vb. nedenler, kişilerin hayat boyu eğitimini zorunlu kılmıştır. Tüm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi yaygın eğilim, ülkemizde de her geçen gün önemini daha da artırmaktadır. Dolayısıyla, okul öncesi çağındakiler de dahil olmak üzere, çocuklarımız, gençlerimiz, yetişkinlerimiz ve tüm aileleri hızla değişen, gelişen ve topluma uyum sağlayacak ve bu toplumda fonksiyonel olarak yer alacak bir seviyeye getirmek için çalışmak ve seferber olmak durumundayız. Bilindiği üzere Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı halk eğilimi merkezleri ülkemizdeki yaygın eğilim faaliyetlerinin en büyük sunucusu ve en güçlü teşkilat ağına sahip kuruluşlardır. Yaklaşık 40.000 yerleşim birimine en ekonomik ve en kısa sürede yaygın eğitim hizmeti taşıyan bu kuruluşlarımızın içinde bulunduğumuz bu günlerde görev ve işlevi her zamankinden daha büyük önem taşımaktadır. Okuma-yazma, mesleki ve sosyal-kültürel alanda bugüne kadar önemli çalışmalar ortaya koyan bu merkezlerimiz bundan böyle de çalışmalarını artırarak devam ettirecektir. Faaliyetlerin en uzak yerleşim birimlerine kadar ulaştırılması, çok daha fazla sayıda vatandaşımızın ihtiyaç duyulan alanlarda eğilime alınmaları, özellikle okuma-yazma alanındaki çalışmaların geçtiğimiz dönemlere nazaran daha da arttırılması yönündeki çabalar devam ettirilecek, bu işlemlerin yürütülmesinde aşağıdaki hususlara önemle dikkat edilecektir. 1. Halk eğitimi merkezlerinin alan araştırması çalışmaları Eylül ve Ekim ayları içerisinde yoğun olmak kaydıyla yıl süresince aralıksız sürdürülecektir. 2. Günümüzün bilimsel, ekonomik, kültürel ve sosyal gelişmelerine paralel olarak ihtiyaç duyulan kurs ve etkinliklerin düzenlenmesi, etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi ve kurs çeşitlerinin olabildiğince arttırılması yönünde çaba gösterilecektir, 3. Ülkemizdeki genel ekonomik nedenler ve tasarruf önlemleri dikkate alınmak kaydıyla ücretli usta öğretici görevlendirilmesinde hassas davranılacak, aynı branştan kursiyer potansiyelinin fazla olduğu kurs yerlerinde 30-35 kursiyere bir usta öğretici görevlendirilebilmesi için imkan araştırması yapılacak, ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda sayı 15 kursiyere kadar düşürülebilecektir. 4. Bir mücavir alan içerisinde, aynı branşta kursiyer potansiyelinin uygun olduğu merkezlerde; kurs öğretmenleri maaş karşılığı ve zorunlu ücretli ek ders, kadrolu usta öğreticiler ise maaş karşılığı haftalık çalışma sürelerini dolduracak şekilde görevlendirileceklerdir. Branşta kursiyer potansiyeli yeterli olmadığı durumda, kurs öğretmenleri maaş karşılığı çalıştırılabilecektir Öğretmen ve kadrolu usta Öğreticiler yeteneklerine göre diğer branşlarda açılacak kurslarda da görevlendirilebileceklerdir. 5. Halk eğitimi .merkezlerinde ücretli usta öğretici çalıştırılması, Öğretmen ve kadrolu usta öğretici bulunmaması durumunda mümkün olacaktır. Yeterli sayıda kadrolu öğretmen ve kadrolu usla öğretici bulunmadığı takdirde öğretici ihtiyacı öncelikle Bakanlığımıza bağlı diğer okul ve kurumlarda görev yapan öğretmenler, alan uzmanları, diğer Bakanlık kurum ve kuruluşların öğretmen ve alan uzmanları, üniversite ve yüksek okul öğretim üyesi ve öğretim görevlileri arasından karşılanacak, bu da yeterli olmadığı takdirde 1996 yılında Bakanlığımızca illerde açılan ücretli usta öğretici sınavlarını kazananlar arasından doğrudan görevlendirme yapılabilecektir, 6. Bazı branşlarda 5'inci maddedeki şartları taşıyan eleman bulunmaması durumunda sadece ihtiyaç duyulan o branş için il veya ilçe düzeyinde ücretli usta öğretici sınavı düzenlenebilecek, bununla ilgili işlemler 1993/48 ve 1993/54 sayılı genelgeler" hükümlerine göre yürütülecektir. Olağanüstü durum, zaruri haller, özellik arzeden kurs ve etkinlikler ve bununla ilgili mevzuatta yer almayan hususlarda Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün görüşleri doğrultusunda hareket edilecektir. 7. Faaliyetlerin yürütülmesinde verimliliği ve kaliteyi arttırmak, hizmet tekrarı ve kaynak israfını önlemek amacıyla diğer Bakanlık, özel ve resmi kuruluşlar ile gönüllü kuruluşlarla işbirliği çalışmaları desteklenip geliştirilecektir. 8. Diğer bakanlık, kurum ve kuruluşlar ile gönüllü kuruluşların atıl kapasiteyi değerlendirmek, ülke ekonomisine katkı sağlamak, kamu yatarına etkinlikler düzenlemek amacıyla halka açık ücretsiz ya da döner sermaye işletmeleri yoluyla açacakla!ı mesleki ve sosyal-kültürel amaçlı kurslarla ilgili kın s açma ve öğretime başlama izinleri vb. işlemler Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünce yürütülecektir. Bu işlemler faaliyetin özelliğine göre İl Halk Eğitimi Başkanlıklarınca da yerine getirilebilecektir. 9. Halk eğitimi merkezlerinde görevli yönetici, öğretmen, kadrolu ve ücretli usta öğreticilerin mevcut bilgileri güncel bileklerle sürekli yenilenecek ve personelin hizmet öncesi ve hizmet içinde sürekli geliştirilmeleri yönünde önlem alınacaktır. Özellikle öğretim yılı başında ve yıl sonu sergi törenleri somasında arta kalan sürelerde tüm personelin girişimcilik, tüketici eğitimi, demokrasi ve insan hakları, kazalara karşı önlem, trafik, ilkyardım, doğal afetlere karşı önlem, çevre, halkla ilişkiler, iletişim vb. konularda eğitilmeleri yönünde gayret gösterilecektir. Bu eğitimin gerçekleştirilmesinde başta üniversiteler olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşların alan uzmanlarından yararlanılması sağlanacaktır. 10. Başta Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerindeki illerimiz olmak üzere kalkınmakta olan yörelerimizdeki kadın nüfusun istihdamında en önemli çözüm olan halıcılık ve kilimcilik kurslarının özel sektör veya Sümer Halı A.Ş. işbirliğinde geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına önem verilecektir. 11. Eğitim düzeyi düşük olan kursiyerlere; mesleki bilgi ve becerilerinin yanı sıra okuma-yazma, vatandaşlık bilgisi, sağlık, sivil savunma, ilk yardım, ev aletlerinin kullanımı, çevre, turizm, beslenme, çocuk bakımı, tüketici eğitimi vb. destek programların verilmesi ihmal edilmeyecektir. Bu programların çevrede alan uzmanları tarafından verilmesi yönünde de imkan araştırması yapılacaktır. 12. Milli birlik ve bütünlüğü pekiştirmek, fertler arasında dayanışına, yardımlaşma, paylaşma, dostluk ve arkadaşlık ilişkilerini geliştirmek, toplumun moral değerlerini yükseltmek amacıyla sosyal ve kültürel amaçlı etkinliklere önemle yer verilecek ve bu faaliyetlere katılımın en yüksek düzeyde olması yönünde her türlü önlem alınacaktır 13. Çeşitli kurum ve kuruluşların ortaklaşa düzenlenen kurs, seminer, yarışma vb. etkinliklere tüm merkezlerin katılımı sağlanacak, bu etkinliklerden çok sayıda vatandaşımızın yararlanması için gayret gösterilecektir. 14. Okuma yazma kurslarının açılması ve yaygınlaştırılması için hassasiyet gösterilecektir. Açılacak l Kademe okuma-yazma kurslarında katılım sayısı şartı aranmayacak, ancak II.Kademe okuma-yazma kurslarında en az 10 kişinin başvurusu esas alınacaktır. 15. Halk Eğitimi Planlama Kurulları etkin bir şekilde çalıştırılacak, alınan kararlar uygulamaya konulacaktır. Bu kurullar; yerel düzeydeki uygulamalarda birlik beraberlik sağlamak, etkinliği arttırmak, verimliliği yükseltmek, tereddüde düşülen hususları çözüme kavuşturmak amacıyla olağan toplantıların dışında da toplanabilecek ve alınan kararlar doğrultusunda işlemler yürütülecektir 16. Tüm alanlarda olduğu gibi özellikle inşaat sektöründe ara işgücü olarak çalışmakta olanlar veya çalıştırılacakların yetiştirilmesi yönünde başta çalıştırıcı firmalar olmak üzere iş ve işçi Bulma Kurumu Müdürlükleri, Meslek Odaları vb. kuruluşlar işbirliğinde kurslar düzenlenmesi için çalışma yapılacak, sürveyan yetiştirme kurslarının tüm yerleşim birimlerine yaygınlaştırılması için çaba gösterilecektir. 17. Mesleki yeterlilik, güvenilirlik vb. hususlar göz ardı edilerek halk oyunları çalıştırıcısı veya öğreticisi adı altında bir takım ehliyetsiz kişilerin örgün ve yaygın eğitim kurumlarında gönüllü veya ücretli görev almalarına imkan verilmeyecek, bu konuda Bakanlığımızın Türk halk oyunları yöre oyunları öğreticisi yetiştirme kurslarını tamamlama şartı mutlaka aranacaktır. 18. Geçtiğimiz yıllarda başlatılan ve halen sürdürülen bölgesel halk eğitimi etkinlikleri özel kurum ve kuruluşların destek ve katılımlarıyla kapsamlı şekilde düzenlenmeye devam edilecek, bu etkinliklere tüm illerimizin en yüksek düzeyde katılımları için il ve ilçe düzeyinde gerekli önlemler önceden alınacaktır. Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim. Metin BOSTANCIOĞLU Milli Eğitim Bakanı
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 02 MAYIS 2000 SAYI: B.O8.O.ÇYG.0.15.02.01/2146 KONU: Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Kurslar GENELGE NO: 2000/44 Bilim ve teknolojideki hızlı değişim ve gelişim, günlük yaşamı derinden etkilemekte ve bu durum, toplumun her kesiminin yeniliklere uyumunu zorunlu kılmaktadır. Ülkemizde; çoğunluğu yetişkinlere yönelik olmak üzere her yaş, eğitim, kültür, sosyal statü ve gelir düzeyindeki kişilere onların ilgi, istek, yetenek ve beklentileri doğrultusunda çeşitli mesleki ve sosyal kültürel amaçlı kurslar düzenlenmektedir. Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı halk eğitimi merkezleri ve çıraklık eğitimi merkezleri yoluyla yaklaşık 40.000 yerleşim birimine ulaştırılmaya çalışılan yaygın eğitim faaliyetlerinden; yetiştirme yurtlarında korunmaya muhtaç çocuklarımızın da azami düzeyde yararlandırılmaları için olanaklar ölçüsünde çaba gösterilmektedir. Bu çalışmaların bundan böyle daha da artırılması ve yaygınlaştırılması, korunmaya muhtaç çok sayıda çocuğumuzun yaygın eğitim etkinliklerinden yararlandırılmaları için başta Bakanlığımız olmak üzere ilgili diğer kurum Ve kuruluşların, ilgi, destek ve yardımlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Zira ülkemizdeki her kişi ve kurumun bu yönde önemli sorumluluğu bulunmaktadır. Bu sorumluluktan hareketle Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı halk eğitimi merkezleri ve çıraklık eğitimi merkezleri mevcut imkanlarım seferber ederek yetiştirme yurtlarındaki korunmaya muhtaç çocuklarımızın yaygın mesleki ve sosyal-kültürel eğitimlerini desteklemeye devam edeceklerdir. Söz konusu faaliyetlerin yürütülmesinde; 1. İl Milli Eğitim Müdürlükleri, Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleriyle işbirliği yaparak yetiştirme yurtlarındaki korunmaya muhtaç çocuklarımızın yaygın eğitim ihtiyaçlarını belirleyeceklerdir. 2. Öncelikle bilgisayar kursları olmak üzere ihtiyaç duyulan kurslar ilköğretime devam eden çocuklarımız ve diğer tüm çocuklarımıza yönelik düzenlenebilecek, gerekirse yaş, eğitim vb. özellikler dikkate alınarak seviye grupları oluşturulabilecektir. Zorunlu ilköğretime devam eden çocuklarımız, okul saatleri dışında yaygın eğitim kurslarına alınacaklardır. 3. İl Halk Eğitimi Başkanlıkları, halk eğitimi merkezi ve çıraklık eğitimi merkezi yöneticileri kurs programlarını çocuklarımızın yaş, eğitim vb. özelliklerine göre uyamayacaklardır. 4. Kurslar; halk eğitimi merkezleri, bağlı kurs yerleri, çıraklık eğitimi merkezleri bünyesinde açılacağı gibi yetiştirme yurtlarının bünyesinde veya birlikte belirlenen uygun yerlerde de açılabilecektir. 5. Kursların yetiştirme yurtlan dışında açılması durumunda, öğrencilerin kurs yerlerine güvenli ulaşımları için Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ile birlikte gerekli önlem alınacaktır. 6. Kurslarda, halk eğitimi merkezleri ve çıraklık eğitimi merkezlerinin araç-gereç vb. imkanları kullanılacağı gibi Devlet Bakanlığınca (Sosyal Hizmetlerden Sorumlu) imkanlar ölçüsünde sağlanacak bilgisayar ve diğer kurs araç gereç vb. kaynaklarından da yararlanılacaktır. 7. Kurslarda ihtiyaç duyulacak temrinlik malzemeleri Devlet Bakanlığınca (Sosyal Hizmetlerden Sorumlu) karşılanacağı gibi yerel imkanlarla da karşılanması için gayret gösterilecektir. 8. Kursları başarıyla tamamlayanlara kurs bitirme belgesi verilecektir. 9. Kurslar ihtiyaç ve talep halinde yaz döneminde de devam edebilecektir. 10. Milli Eğitim Müdürlükleri, Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleriyle birlikte, sergi, konser, eğlence, yarışma vb. etkinlikler organize ederek, çocuklarımızın moral değerlerinin yükseltilmesi ve sosyal kişiliklerinin geliştirilmesi için de ayrıca çalışma yapacaklardır. 11. Kursların planlanması, programlanması ve uygulanmasında Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği ve Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünce hazırlanan mevzuat hükümlerine göre hareket edilecektir. Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim. Metin BOSTANCIOĞLU Milli Eğitim Bakanı
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANILIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü 27 MART 1998 SAYI :B.08.0.ÇYG.15.02.01/1478 KONU: Birleşmiş Milletler Yetişkin Eğitimi Haftası GENELGE 1998/26 Temmuz 1997'de Hamburg'da gerçekleştirilen 5. Uluslararası Yetişkin Eğilimi Konferansında; her yıl 13 mayıs ile başlayan haftanın, "Birleşmiş Milletler Yetişkin Eğilimi Haftası" olarak kullanmasına dair bir tavsiye kararı alınmıştır. "Yaşamboyu" veya "sürekli eğilim" ilkesinden hareketle Dünyada 2000'li yılların anahtarı olarak kabul edilen yetişkin eğitimi; ülkemizde başarılı bir şekilde uygulanan ve gelişmekte olan ülkeler ile az gelişmiş ülkelere de örnek teşkil eden "yaygın eğilim" sistemimiz içerisinde önemli bir yeri vardır. Cumhuriyetin kurulduğu günden bugüne kadar cehaletle mücadele konusunda çok önemli çalışmalar yapılmış ve önemli mesafeler alınmıştır. Ancak gelinen nokta yeterli görülmemekledir. 1990 nüfus sayımına göre. ülkemizde 6 yaş üzerinde 9.588.000 vatandaşımız okuma-yazma bilmemekledir Bu kabul edilebilir ve sürdürülebilir bir din um değildir. Bu nedenle, yapmakta olduğumuz çalışmaları çok daha etkin hale getirmek ve okur-yazar olmayan tek kişi kalmayıncaya kadar sürdürmek ülkemi/in ve hükümetimizin hedefidir. Okur-yazarlığın yanında barış, demokrasi, adalet, cinsiyet eşitliği, çevre koruma, insan sağlığı gibi değerlerin topluma kazandırılması, küreselleşen ve hızla değişen dünyamızda ortaya çıkan sorunların kaldırılmasında yaygın eğitimin, yetişkin eğitiminin önemi ve gerekliliği tartışılamaz. Yaygın eğilimin; okuma-yazma kursları, meslek kursları, sosyal ve kültürel kurslar şeklinde yürütüldüğü sosyal kültürel etkinliklerle önemli çalışmalar yapıldığı, her yıl yaklaşık 1.000.000 kişinin kurslardan geçtiği, son bir yıl içinde, 110.692 kişinin okuma-yazma kurslarından geçirildiği bilinmektedir. Tüm bu gayretler sürdürülürken özellikle yüksek öğrenim görmüş ve emekli olmuş vatandaşlarımızın bir köşeye çekilmeleri haklı görülemez, çünkü öğrenme paylaşılması gereken bir sorumluluktur. Bu konuda herkesin Bakanlığımızla işbirliği yapıp, açtığımız gönüllü eğitim kurslarına katılarak gerekli formasyonu aldıktan sonra bu faaliyetlere katılmaları teşvik edilmelidir. Başta mülki amirler olmak ti/ere il milli eğitim müdürleri. İl halk eğitimi planlama toplantılarında ildeki diğer kurum ve kuruluşların tüm imkanlarım değerlendirerek her yaşta her kesime ihtiyaç olan her alanda eğitim planlamalı, koordinasyona ve kaynakların tam kullanılmasına önem verilmelidir. "Herkes için günde bir saat öğrenme" sloganı devamlı gündemde tutulmalı, hafızalara yerleştirilmelidir. Yetişkin eğitimi, yaygın eğilim "bir şeyler yapmalıyım" anlayışıyla herkesin coşku ile katıldığı bir faaliyet halinde yürütülmelidir. Bu nedenlerle, 13 mayıs ile başlayan hafta bu yıldan itibaren "Birleşmiş Milletler Yetişkin Eğitimi Haftası" olarak kutlanacaktır. Bu halla ile ilgili olarak il ve ilçe merkezlerinde: a) Törenler ve toplantılar, b) Panel, sempozyum, açık oturum, konferanslar, c) Piyesler, halk oyunları gösterileri, d) Eğitici film, video, multivizyon, sinevizyon gösterileri vb. düzenlenecek, halkın katılımının sağlanması konusunda her türlü iletişim araçlarından yararlanılacaktır. Bu hafta vesilesiyle yeni eğitim faaliyetleri düzenlenecektir. Hazırlanacak afiş, pankart ve yayınlarda yetişkin eğitiminin önemi "Herkes için bir saat öğrenme" sloganı işlenecek ve yaygınlaştırılacaktır. Bakanlığımıza bağlı tüm örgün ve yaygın eğilim kurumlarının yanı sıra üniversiteler, özel ve resmi kurum ve kuruluşlar ile gönüllü kuruluşların da yer alacağı ülke düzeyindeki kutlama organizasyonunun sekreterya işlemleri merkezde Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, illerde halk eğilimi başkanlıklarınca yerine getirilecektir. Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim. Hikmet ULUĞBAY Milli Eğitim Bakanı